Deve Dikeni Bitkisi
Papatyagiller familyasına ait olan deve dikeni bitkisi iki çenekli ve kapalı tohumludur. Bilimsel adı carlina marianum olan bu bitkinin bilinen diğer isimleri ise şunlardır: Meryemana dikeni, kutsal Meryem dikeni, kutsal diken, sütlü kengel, akkız, kasna ve kenger otu. Betimlemek gerekirse carlina marianum bitkisi; yeşil damarlı, açık yeşil yapraklı ve pembe çiçeklidir. Yaprakları mızrak şeklinde dikdörtgen olmakla birlikte dikenli kenarları bulunmaktadır. Çiçeğinin tam ortasında beyaz tüyler bulunmaktadır. Diğer bitkilerden ayrılmasında yapraklarının dallanan damarlarında bulunan beyaz benekler bir hayli etkilidir.
Yaygın adı ile deve dikeni bitkisinin Meryemana ile birlikte anılıyor olması bir Ortaçağ efsanesine dayanmaktadır. Bu efsaneye göre bitkinin yapraklarında yer alan beyaz benekler Meryemana’dan damlayan süt ile oluşmuştur.
Genellikle yol kenarlarında veya ekili olmayan tarlalarda karşı karşıya kalabileceğiniz bu bitki, Güney Avrupa’dan Asya’ya kadar pek çok ülkede görülmekte ve İskoçya’nın ulusal amblemi olarak bilinmektedir. Boyu ise yaklaşık olarak 30-100 santimetre arasında değişiklik göstermektedir. Ayrıca bu bitkinin pek çok türü bulunduğu ve çok yıllık olduğu da bilinmektedir. Bu bitkinin bir türü olan cirsium arvense yani köygöçerten ise çok hızlı yayılması ile bilinen zehirli bir ottur.
Deve Dikeni Faydaları Nelerdir?
Herkesin görüntüsüne aşina olduğu carlina marianum bitkisi dikenli yapısı sebebi ile sıradan bir ot olarak görülse dahi, yapılan bilimsel ve klinik çalışmalar sonucunda pek çok faydası bulunduğuna ulaşılmıştır. Bu bitkinin tıpta tedavi amacı ile kullanıldığı da bilinmektedir. Faydaları ise şu şekilde sıralanabilir:
- Karaciğeri korumakta ve düzenli kullanımı ile birlikte karaciğer fonksiyonlarının iyileşmesine katkı sağlamaktadır.
- Vücuttaki toksinlerin atılmasında bir hayli etkilidir.
- Safra kesesine iyi gelmektedir.
- Sarılık olarak bilinen hastalığın tedavisi için kullanılmaktadır.
- Beyin fonksiyonlarının iyileşmesine ve gelişmesine katkı sağlamaktadır. Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklar için kullanılan geleneksel tedavi yöntemleri arasında yer almaktadır.
- Kemik kaybının korunmasında etkilidir. Kemik sağlığını desteklemektedir.
- Emziren annelerin sütünü arttırıcı bir özelliği bulunmaktadır.
- Mantar tüketilmesi sonucu oluşan zehirlenme için panzehir olarak kullanılmaktadır.
- Derinin ultraviyole ışınlara karşı korunmasında etkili olduğu bilinmektedir.
- Bağışıklık sistemini destekleyici rolü bulunmaktadır.
- Cildin yenilenmesine katkı sağlamaktadır.
- Masaj yaparak uygulandığında güçlü bir ağrı kesici etkisi olduğu bilinmektedir.
- Hücreleri yenilemeye etkisi olduğu için kanser oluşumunu engellemektedir.
- Kolesterol seviyesini düzenleyici etkisi bulunmaktadır.
- Stres seviyesinin düzenlenmesine katkı sağlamaktadır ve duygu durum bozukluğuna iyi gelmektedir.
- Romatizma hastalıklarının giderilmesine katkı sağlamaktadır.
- Kilo verimine destek olmaktadır.
- Varislerin giderilmesine katkı sağlamaktadır.
- Kullanılan bazı ilaçlar sonucunda oluşan yan etkilere iyi gelmektedir.
- Şiddetli baş ağrısını gidermektedir.
- Yaşlanmayı yavaşlattığı bilinmektedir.
- Alerjik astıma iyi gelmektedir.
Deve Dikeni Nasıl Kullanılır?
Bilinen pek çok faydası bulunan carlina marianum bitkisinin uzman kontrolü altında ve belirtilen miktarların dışına çıkmadan kullanılmasına dikkat edilmesi bir hayli önemlidir. Bu bitkinin kullanımı için pek çok seçenek bulunmaktadır.
Deve Dikeni Tohumu Nasıl Toplanır?
Kurumuş bir halde olan deve dikenlerinin tohumunu toplamak için yapılması gereken şey üstünde yer alan beyaz kısmın tutularak yavaşça koparılmasıdır. Bu beyaz kısmın altında yer alan küçük tohumlar beyaz kısımdan ayrılması ile tohum toplanmış olur. Bu yöntem ile sizlerde deve dikeni tohumu toplayabilirsiniz.
Toplanan deve dikeni tohumları için üç farklı kullanım yöntemi bulunmaktadır. Bunlardan ilki toplanan deve dikeni tohumları ile çay demlemektir. Bir tatlı kaşığı tohum havanda ezildikten sonra, 15 dakika su içerisinde kaynatarak çayını yapmanız mümkündür. Elde edilen bu çay sabahları açken, öğle yemeğinden yarım saat önce veya yatmadan yarım saat önce tüketilebilir. Çayın içerisine nane koyularak tüketilmesi de mümkündür. Yapılacak çay için tohumun taze olmasına dikkat edilmelidir.
İkinci kullanım yöntemi ise bu tohumun haşlayarak kullanılmasıdır. Tohum haşlandıktan sonra salatalara eklenerek veya bal ile karıştırılarak tüketilmesi mümkündür.
Üçüncü kullanım yöntemi ise bu tohumun kavrulmasını gerekli kılmaktadır. Kısık ateşte kavrulan carlina marianum tohumları uzun bir süre kavanoz içerisinde muhafaza edilebilmektedir.
Deve Dikeni Yağı Nasıl Elde Edilir?
Deve dikeni yağı, kendi tohumunun soğuk preslenmesi sonucunda elde edilmektedir ve bu yağ pek çok şekilde kullanılmaktadır. Salatalara eklenerek tüketilmesi, nemlendirici olarak vücuda sürülmesi, masaj yapmak için kullanılması ve birkaç damlasının sıcak suyla buluşturulması ile çay olarak tüketilmesi kullanım şekillerinden bazılarıdır.
Bu bitkinin bazı yörelerde toplanarak yemeğinin yapıldığına da değinilmesi gerekmektedir. Aş Yemeği adı ile bilinen bu yemek için gerekli diğer malzemeler ise tereyağı, soğan, su, köy bulguru ve tuzdur. Yapılan yemek salçalı sos ve sarımsaklı yoğurt ile servis edilmektedir.
Deve Dikeni Bitkisi Yan Etki Yapar Mı?
Deve dikeni faydaları pek çok maddede ele alındı. Fakat deve dikeninden elde edilen ürünlerin yanlış veya fazla kullanımı sonrasında ortaya çıkabilecek yan etkiler deve dikeni zehirlenmesi olarak tanımlanabilir. En belirgin yan etkileri şunlardır:
- Mide bulantısı
- İshal
- Şişkinlik
- Burun tıkanıklığı veya akıntısı
- Uykusuzluk
- Halsizlik
- Eklem ağrısı
- Ciltte kızarıklık veya dökülme
- Baş ağrısı
- Eklem ağrıları
- Hapşırma
- Midede acılık hissedilmesi
- Alerji oluşumu
Belirtilen yan etkiler ile karşı karşıya kalınmaması için, kişilerin tüketmeye karar verdiklerinde doktorlarına danışması bir hayli önemlidir.
Deve Dikeni Nereden Temin Edilebilir?
Bilinen pek çok faydası bulunan carlina marianum bitkisi kişisel imkanlarla toplanarak kullanılabileceği gibi güvenilir alışveriş sitelerinden veya aktarlardan da uygun fiyatlar ile temin edilebilmektedir. Aktarlarda tohumu veya bitki çayı bulunabilen bu bitki, alışveriş sitelerinde ise takviye edici gıda, kapsül, yağ, bitki çayı ve macun başta olmak üzere çeşitli formları ile satışa sunulmaktadır.
