Tenisçi Dirseği Nedir?
Günümüzde tenisçi dirseği olarak bilinen hastalığın adı lateral epikondilit’ dir. Dirsek yan ağrısının en sık nedenlerinden biridir. Tenisçi dirseği hastalığı, genellikle tenis veya diğer sporlarda olduğu gibi, önkol ekstansör kaslarının yapışma yerinde tendonun devamlı travmaya uğraması ve gerilmesi sonucu oluşan enflamatuvar bir reaksiyon sonucu ortaya çıkan, ağrı ve fonksiyon kısıtlılığına yol açan bir hastalıktır.
Tenisçi Dirseği Belirtileri
Lateral epikondil ve ön kolda ağrı, hassasiyet, günlük aktivitelerde kısıtlanma ve yaşam kalitesinde bozulmaya sebep olur. Lateral epikondilitte en sık görülen yakınmalar ekstansör kasları çalıştıran kavrama ve sıkma gibi hareketleri yaparken dirseğin lateralinde(dış yan) meydana gelen ağrıdır. Etyolojide ön kol ekstansörlerinin aşırı kullanımı ve zorlanması ile ilişkili sportif ve mesleki aktiviteler suçlanmıştır. Dolayısıyla bu hastalığın en sık nedeni aşırı kullanıma bağlı tekrarlayan mikrotravmadır. Tenisçi dirseğinin görülme sıklığı çeşitli çalışmalarda %1-3 oranında bildirilmiştir.
Otuz yaş altındaki kişilerde nadir karşılaşılan bu sorun büyük oranda 40 yaş ve üstü kişileri etkiler. Bazı çalışmalara göre, bu sendrom kadın ve erkekleri eşit derecede etkiler. Diğer çalışmalarda kadınların erkeklerden daha fazla etkilendiği bildirilmiştir. Hastalık genellikle baskın tarafı tutmakta ve sağ taraf sola göre iki kat daha fazla etkilenmektedir. Lateral epikondilit tenisçi dirseği olarak bilinir çünkü tenisçiler tekrarlayan zorlama nedeni ile bu hastalığa meyillidir.
Her ne kadar tenisçilerde sık görülürse de bu bölgenin kaslarını çalıştıran kavrama, sıkma, burma işlerini yapanlarda da sık rastlanır. Kort tenisi sporcularında çift el ve doğru ‘Backhand’ tekniğinin geliştirilmesi ile beraber günümüzde tekrarlayan ekstansör el bileği hareketi gerektiren bilgisayar faresi, klavye gibi araçlarının giderek artan kullanımı sporcu olmayan kişilerdeki bu oransal fazlalığı açıklayabilir.
Tenisçi Dirseği Kimlerde Görülür?
Tenisçi dirseğinin öncelikli sebeplerinden biri olarak meslekle ilgili bir sendrom olduğuna inanılır. Ev hanımları, cerrahlar, diş hekimleri, sporcular gibi önkolun tekrarlayıcı rotasyonları ve el bileğinin fleksiyonu veya ekstansiyonunu gerektiren işleri yapan pek çok meslek grubu bu hastalığa daha yatkındır. Genel toplumun %1-3’ünü etkileyen bu yaygın rahatsızlığın çeşitli mesleklerdeki sıklığı ise %2-23 arasında değişmektedir. Günlük yaşam aktivitelerini kısıtlayarak iş gücü kaybına yol açabilmektedir. Tekrarlayan el bilek ekstansiyonu hareketinden (tuğla örme, tornavida sıkma, klavye kullanımı yada tenis sporcusunda yeni bir raket kullanımı) 24-72 saat sonra ağrı başlar. Diğer ortaya çıkış biçimi ise el bilek ekstansiyonu gerektiren ağır bir efor sonrası (ağır bir nesne kaldırma veya tenis sporcusunun güçlü bir tek el Backhand vuruşu) ani başlangıçlı ağrı şeklinde olmaktadır. Tekrarlayan kavrama ve el bilek ekstansiyonu gerektiren aktiviteler tendon üzerinde yüklenmeyi artırarak hastada ağrıya yol açar.
Tedavi Programı
Tenisçi dirseğine yönelik çeşitli tedavi yöntemleri vardır. Tedavide temel hedefler;
- ağrıyı azaltmak,
- inflamasyonu çözmek,
- aşırı yüklenmeyi azaltmak,
- kavrama gücü ve enduransı arttırmak ve fonksiyonlarda iyileşme sağlamaktır.
Bu bakımdan konservatif tedavide;
- istirahat,
- aktivite düzenlenmesi,
- splint kullanımı,
- nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar (NSAİİ),
- fizik tedavi modaliteleri,
- elektromanyetik alan tedavisi,
- ekstrakorporal şok dalga tedavisi,
- terapötik egzersizler,
- germe ve güçlendirme egzersizleri,
- yumuşak doku mobilizasyonu ve akupunktur,
- kortikosteroid enjeksiyonları
gibi farklı yaklaşımlar tercih edilebilir. Tedavi ile hastaların %90’ında bir yıl içinde iyileşme gözlenebilmektedir. Konservatif tedavinin yeterli olmadığı durumlarda cerrahi olarak lateral epikondile yapışan ekstansör tendonları gevşetmeye yönelik cerrahi prosedürler tarif edilmiştir. Transkütanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS), kas iskelet sistemi rahatsızlıklarında çok yaygın olarak kullanılan bir elektroanaljezi yöntemi olup osteoartrit, fibromiyalji ve ameliyat sonrası dönem gibi birçok ağrılı durumda etkili bulunmuştur.
Lateral epikondilit tedavi yaklaşımları ile ilgili çeşitli çalışmalar ve sonuçlar mevcuttur. Uygulanan yöntem, verilen tedavi protokolü, doz ve tedavi süresi, takip süreleri sonuçları etkilemektedir. Literatüre bakıldığında; egzersiz, akupunktur, manuel terapi ve fizik tedavi modalitelerinin kombinasyonlarının etkili tedavi yöntemleri oldukları belirlenmiştir.
Uzman Fizyoterapist Gizem Ahcı
