3 günde 5 kilo kaybı, 1 haftada 2 beden incelme… Kulağa güzel geliyor. Bir çok insanın isteği incecik bir bedene sahip olmaktır. Bunu hızlı kilo kaybı ile sağlamak ister. Böylece hızlı kilo kaybı için çok düşük enerjili diyetler, ağır egzersizler veya bazı zayıflama (!) ürünleri oldukça rağbet görür. Bu yöntemlerden en az birine başvurdum diyorsanız yazıyı mutlaka sonuna kadar okuyun. Hızlı kilo vermenin zararları neler olabilir?
Hızlı Kilo Verdiren Diyetler Zararlı Mı?
Öncelikle dillerden düşmeyen enerji ve metabolizma kelimelerinden bahsedelim:
Enerji, vücudun büyümesinden hareket etmesine kadar bir çok işlevi yerine getirmek için besinlerden elde ettiğimiz bir kaynaktır. Cinsiyet, yaş, boy, kilo, sağlık durumu gibi bir çok durum tarafından belirlenmektedir. Kesin bir geçerliliği olmasa da bazı cihazlar veya formüllerle hesaplanmaktadır.
Metabolizma ise vücutta enerji yapımı ve yıkımı faaliyetlerinin tümüne denir. İnsanların alması gereken enerjinin asıl farklılığının ortaya çıktığı kısım, bazal metabolizmadır ve vücudun yaşamsal faaliyetlerini yerine getirmek için harcadığı enerjidir.
Besinler önce karbonhidrat, protein ve yağlara daha sonra enerjiye dönüşmektedir. Temel enerji kaynakları önceliğe göre sırasıyla karbonhidrat, protein ve yağlardan sağlanmaktadır.
Sağlıklı bir insanda günlük alınması gereken enerjinin;
- %50-60 ı karbonhidratlardan,
- %12-15 i proteinlerden,
- %20-25i ise yağlardan
gelmelidir, ancak düşük enerjili diyetler genellikle düşük karbonhidrat ve yüksek protein/yağ alımına dayanır. Hem düşük enerji alımı hem de düşük karbonhidrat alımı kan şekerinde ani düşmelere ve ani açlık krizleri oluşmasına neden olur. Bu durum açlığın dayanılmaz hale gelmesine, aşırı sinirlenmeye ve yorgun hissetmeye yol açabilir. Ayrıca aşırı protein ve yağ tüketimi karaciğer ve böbrek için ekstra yük olmaktadır. Nitekim bu diyetler sürdürülebilir olmazlar ve çabuk pes etmeye sebep olurlar. Kısa süreyle kilo alıp verme döngüsü oluşur.
Zayıflama çayları, hapları gibi ticari ürünlerle hızlı zayıflamaya çalışmak ise metabolizmayı olumsuz etkiler. Özellikle karaciğer toksisitesine yol açan bu ürünlerin ölüme kadar götürdüğü görülmüştür.
Çayların içeriğinde genellikle ishale sebep olacak bitkiler bulunmakta ve kişi vücudundan su kaybettirilerek kilo vermiş gibi gösterilmektedir. Halbuki ishal tehlikeli bir durumdur ve ölüm sebepleri sıralamasında ilk onda bulunmaktadır. Bağırsak sağlığının bozulması ve bu bitkilere bağımlı olma riski de oldukça yüksektir.
Sağlıklı Zayıflamanın Önemi
Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği kilo kaybı ayda ortalama 4 kg’dır. Bu değer ayda 2-6 kg arasında değişebilmektedir. 6 kilogramdan fazla kilo kaybı hızlı olarak tanımlanmaktadır. Bu da sağlığı tehlikeye sokabilmektedir. Bu yüzden kilolardan kurtulmaya çalışırken sağlığı korumak çok önemlidir. En iyi zayıflama yöntemi ise dengeli ve sağlıklı beslenmedir. Bu sağlıklı beslenme kişiye uygun olmalı ve bir yaşam tarzı haline getirilmelidir. Yaşam açısından en iyi diyet tipi ise yıllardır değişmeyerek Akdeniz Diyeti olmaktadır.
Hızlı Kilo Vermenin Zararları Nelerdir?
- Verilen kilolar hızla geri alınabilmektedir.
Hızlı kilo kaybının en çok görülen etkisi verilen kiloların daha hızlı şekilde geri alınmasıdır. Kişi diyete uzun süre bağlı kalamaz. Bu diyetler sonucu oluşan hipoglisemi ve açlık atakları kişiyi daha çok yemeye teşvik eder. Ayrıca hızlı kilo alıp vermek kalp krizi ve diyabet riskini arttırır.
- Bazal metabolizma hızı azalmaktadır.
Sürekli çok düşük enerjiyle beslenen kişilerde vücut bu kaloriye adapte olur ve yaşamsal faaliyetleri için daha az enerji harcar. Bazal metabolizma hızı azaldığı için kişinin kilo kaybı duraksar ve zorlaşır.
- Kan şekeri dengesi bozulabilmektedir.
Aç kalmaya veya yetersiz beslenmeye dayalı diyetler, bilinmeyen karışımlı haplar/çaylar kan şekeri problemlerine yol açabilir.
- Yüksek kas kaybı olabilmektedir.
Kilo vermenin temel amacı yağ kaybıdır. Kas kaybı en az olmalıdır. Fakat hızlı kilo kaybettiren şok diyetlerde ise vücuttan kas ve su kaybı olur. Bu kayıp böbrek, karaciğer ve kalp kaslarının erimesine ve fonksiyonlarının bozulmasına neden olur.
- Saç dökülmesi görülebilmektedir.
Besin ögelerinin yeterli alınamaması, vitamin ve mineral eksikliklerine neden olabilmektedir. Bunun sonucunda saç dökülmesi, tırnak kırılması gibi etkiler görülebilmektedir.
- Amenore (Adet Olamama)
Özellikle hızlı ve aşırı kilo kayıplarında, kadınlarda görülebilecek çok önemli bir durum adet olamama durumudur.
Tüm bu sebeplerden dolayı sağlıklı beslenmenin zayıflama isteğinden önce gelmesi gerektiği unutulmamalıdır! Nasıl ki her bireyin metabolizması farklıdır. Diyet de aynı metabolizma gibi kişiye özel olmalıdır ve sağlığınızı tehlikeye atmamalıdır.
Sağlıklı Günler Dilerim 🙂
