Bruksizm (Diş Sıkma) Nedir?
Özellikle uyku sırasında, istem dışı olarak güçlü bir biçimde diş sıkma olarak görülen bruksizm problemi, bireylerin hayatlarını olumsuz yönde etkilemektedir. Normalde uykuyla ilişkili bir hareket bozukluğu olarak kabul edilir fakat gün içinde de uyanıkken de görüldüğü durumlar vardır. Farkında olmadan dişleri sıkmak, diş yapısının bozulması, diş ve çene ağrıları ile kendisini gösterir.
Uyanık bruksizm; anksiyete, stres, öfke, hayal kırıklığı veya gerginlik gibi duygulardan kaynaklanabilmektedir. Uyku bruksizmi ise uyurken istemsizce yaptığımız diş sıkma hareketidir.
Diş Sıkma Nedenleri
Uyku durumu da olsa uyanıklık durumu da olsa bu problemin altında yatan etkenler;
- en başta stres ve kaygı olmak üzere,
- öfke,
- hayal kırıklığı,
- gece terörü,
- uyku apnesi,
- Parkinson hastalığı,
- demans,
- dikkat eksikliği ve hiperaktivite,
- epilepsi,
- reflü bozukluğu gibi bazı zihinsel ve tıbbi bozukluklar olabilmektedir.
Buna ek olarak yine sosyal hayatta yaşadığımız; duyguların bastırılması ve kendini ifade etmede zorluk da diş sıkmaya, gıcırdatmaya sebep olabilmektedir. Agresif, rekabetçi ve hiperaktif kişiliğe sahip kişilerde daha çok görülmektedir.
Bruksizm, ciddi komplikasyonlara sebep olmaz ancak hayat kalitenizi düşürür, dişlerde restorasyon yapılması gerekebilir ve baş ve boyunda ağrılara sebep olabilir.
Yaşam Tarzında Değişiklikler
- Birey, öncelikle gündelik hayatındaki stresi azaltmaya yönelik şeyler yapmalıdır. Günlük öz bakım aktiviteleri yapabilirsiniz; her gün mutlaka nefes egzersizi yapmak, ılık duş almak, müzik dinlemek, yürüyüş yapmak gibi.
- Özellikle akşam yemeğinden sonra kafeinli kahve veya çay içmekten kaçınılması gerekmektedir.
- Düzenli ve yeterli uyku almak için çaba gösterilmeli ve ideal olarak her gece aynı saatte yatılmaya çalışılmalıdır. Bu şekilde kazanılan iyi uyku alışkanlıkları diş sıkmasını azaltmaya yardımcı olabilir.
- Eğer varsa uyku partneri ile konuşmalı ve bu sayede uyurken çıkardığı diş gıcırdatma veya tıklama sesleri mevcutsa bunu diş hekimine bildirmek daha mümkün olabilir.
- 6 ayda bir düzenli diş hekimine gidilmelidir.
Uzman Klinik Psikolog Ece Mengütay
