Halk arasında döngel meyvesi, töngel, beşbıyık ya da ezgil olarak bilinen muşmulanın faydaları oldukça fazladır. Meyvenin literatürdeki adı mespilustur. Dünya’da, Güney-Batı Asya ve Güney Doğu Avrupa üzerinde doğal olarak yayılış gösterir. Muşmula’nın yaklaşık 3000 yıl önce İran’ın kuzeyinde yetiştirildiği bilinmektedir. Günümüzde sınırlı alanlarda yetiştirilmektedir. Ülkemizde ise Marmara, Batı Karadeniz ve Ege bölgesinde yetiştirilen muşmula sonbaharda hasat edilip kış aylarında tezgahlarda yerini alır. Güller familyasının bir alt familyasında yenebilme özelliğine sahip tek meyvedir. Muşmula oldukça sert bir yapıya sahiptir. Bu özelliğinden dolayı genellikle yumuşadıktan sonra tüketilir. Mayhoş bir tada sahip olan muşmula, çiğ olarak tüketilmesinin yanı sıra şurup, marmelat ve reçel olarak da tüketilmektedir.
Muşmulanın Besin Değeri
Muşmula meyvesinin besin değerleri;
- 100 gramında 41mg kalsiyum (Ca) ve 1.3gram lif bulunmaktadır.
- Lif (çözünür lif), tokluk süresini uzatır ve sindirim sistemimizin sağlığı açısından oldukça önemlidir.
- Kalsiyum ise kemik ve kas dokusu için elzem bir mineraldir.
- Kemik büyümesinde önemli bir yere sahip olan kalsiyumun yeterli miktarda alınması (950mg/gün) özellikle çocuklar için büyük önem taşımaktadır. Kalsiyum kaynaklarının yanında süt ve ürünleri başta olmak üzere; muşmula özellikle çocuklar için alternatif bir kalsiyum kaynağıdır.
- Muşmula meyvesi demir (Fe) mineralinden, B1, B2 ve B3 vitaminlerinden de zengin bir besindir.
Muşmulanın Faydaları
- Yapılan bir çalışmada insanlarda muşmula meyvesinin düzenli tüketimi karaciğerde temizleyici etki göstermiştir. Yine düzenli tüketim sonucu beyinde içerdiği melovin etken maddesi sayesinde merkezi sinir sisteminde hasar yapıcı molekülleri büyük miktarda azalttığı tespit edilmiştir. Yani muşmula tüketimi karaciğerimizin sağlıklı çalışmasına yardımcı olur. Öte yandan da beynimizin işlevsel özelliklerinin korunmasına yardımcı olmaktadır.
- Bağırsak iltihaplanmasını önler. İshal ve dizanteri gibi hastalıklara karşı koruyucudur.
- Kan dolaşımını destekler, bu sayede beynin daha çok oksijen almasını sağlar. Bu da dolaylı yoldan kişiyi dinç hale getirir.
- Meyvesi kadar çekirdeğinin de birçok yararı bulunan muşmula alternatif tıpta yaygın olarak kullanılmaktadır. Çekirdeğinin kaynatılıp suyunun içilmesi böbrek ve mesanede oluşan taşların düşmesine yardımcı olmaktadır. Bu su aynı zamanda vücutta ödem atıcı etki göstermektedir.
Muşmulanın Zararları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bazı kişilerde muşmula tüketimi alerjik etki gösterip ciltte kızarmalara neden olabilir, nadir görülen bir durum olsa da günlük olarak diyete eklenecekse dikkat edilmelidir.
Muşmulanın hamilelik döneminde tüketilip tüketilmemesi soru işareti taşımaktadır. Bazı kaynaklarda hamilelik döneminde muşmula tüketiminin düşük riskiyle ilişkilendirilebileceği savunulurken bazı kaynaklarda tam aksi düşük riskini azalttığı ileri sürülmektedir.
İçerisindeki bazı bileşiklerden dolayı ilaçlarla etkileşim oluşturması söz konusu olduğundan özellikle kronik rahatsızlığı olan kişilerin doktor ve diyetisyen kontrolünde tüketmesi en doğru çözüm olacaktır.
