İçindekiler
Kilo vermeyi teşvik etmek, vücudu detoksifiye etmek, zihni yatıştırmak, cilt dokusunu zenginleştirmek gibi insan sağlığı için sağladığı harika faydalar nedeniyle son zamanlarda popüler bir gıda trendi haline gelmiştir. Bu yazımda mavi kelebek çayı faydaları ve mavi çay ile hazırlayabileceğiniz renkli Latte tarifini de vereceğim.
Mavi Kelebek Çayı Nedir?
Mavi çay ya da Butterflypea Tea olarak bilinen Clitoria ternatea L. tropikal ve subtropikal iklime sahip bölgelerde yetişir ve adından da anlaşılacağı üzere muhteşem bir mavi renge sahiptir. Yaygın olarak Tayland, Vietnam, Endonezya, Hindistan ve Sri Lanka gibi Güneydoğu Asya ülkelerinde bulunur. C. ternatea çiçeklerinin mavi rengi, doğal bir gıda boyası kaynağı olarak yaygın olarak kullanılan antosiyaninleri içermektedir. Mavi çiçeği, ılık veya sıcak suya batırıldığında canlı rengini suya verir. Limon gibi asitli bir maddeyle bir araya geldiğinde ise rengi maviden harika bir mora döner. Bu yönüyle de özellikle geleneksel yemeklerde renk verici doğal bir boya olarak kullanılmasını sağlamıştır.
Mavi Kelebek Çayı Ne İşe Yarar?
Mavi çay bitkisi tıpta şiddetli bronşit, astım, hazımsızlık, kabızlık, ateş, artrit, göz rahatsızlıkları, boğaz ağrısı ve cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Ayurveda tıbbında ise hafıza arttırıcı, anksiyolitik, antidepresan, sakinleştirici ve yatıştırıcı ajan olarak yaygın olarak kullanıldığı bilinmektedir.
Geleneksel Tıpta Mavi Kelebek Sarmaşığı
Mavi kelebek sarmaşığı faydaları geleneksel olarak;
- antibakteriyel,
- antifungal,
- antioksidan,
- antihiperlipidemik (kan yağı seviyesi düşürücü),
- antipiretik (ateş düşürücü),
- antiinflamatuar (inflamasyonu azaltıcı),
- antidiyabetik,
- immünomodülatör (başığıklık fonksiyonlarını destekleyici),
- yara iyileştirici olarak bilinmekte ve karaciğer,
- böbrek ve ürogenital
hastalıklar için kullanılmaktadır.
Mavi Kelebek Çayı Faydaları
Bilmemiz gereken 9 önemli mavi kelebek çayı faydaları;
Antioksidan ve Kafeinsiz
Serbest radikaller vücudumuzdaki hasar yapıcı moleküllerdir ve kronik iltihaplanma, düşük bağışıklık kanser dâhil birçok hastalığa sebebiyet verebilmektedir. Antioksidanlar ise bağışıklık sistemimizi güçlü tutmak adına serbest radikallerle savaşan bileşiklerdir. Yeşil çay gibi mavi çayda da kateşin EGCG – epigallokateşin gallatın yanı sıra flavonoidler, tanenler ve polifenoller gibi birçok antioksidan bileşik bulunmaktadır.
‘’Yeşil çayın aksine yapısında kafein bulunmayan Mavi çay tartışmalar halen daha devam etse de yeşil çaydan daha bol miktarda antioksidan içerdiği kanıtlanmış harika bir bağışıklık içeceğidir.’’
Antimikrobiyal
Hindistan’da yapılan bazı çalışmalarda Mavi çayın pek çok sağlık sorununa neden olabilen Staphylococcus Aureus bakterisine karşı önemli anti-mikrobiyal etkiler sergilediği bulunmuştur.
Kilo Vermeyi Teşvik Eder
Yeşil çayda olduğu gibi mavi çayda da bolca bulunan kateşinler sayesinde yağ yakımını hızlandırabileceği ve bu şekilde kilo vermeyi teşvik edebileceği belirtilmektedir.
Tümör Önleyici
Mavi çayda bulunan sikloidlerin kansere neden olan hücreleri öldürebileceği ve aynı zamanda antioksan içeriğiyle her gün bir bardak mavi çay içmek kanser ve tümör gibi hastalıkları önlemeye yardımcı olabileceği söylenmektedir.
Hafıza Güçlendirici
Çok eski zamanlardan beri şifalı bitkilerin çeşitli hastalıkları tedavi etmek için kullanıldığı bilinmektedir. Bunların arasında bulunan mavi çay bitkisi de geleneksel tıpta nörolojik bozuklukları tedavi etmek ve zekâyı geliştirmek için kullanılan beyin sağlığıyla ilişkili bir bitkidir. Yapılan bir araştırmada, mavi çayda bulunan antioksidanların beyin gücünü, bilişsel beceriyi ve hafızayı artırdığı aynı zamanda merkezi Sinir sistemi (CNS) için iyi olduğu sonucuna varılmıştır.
Asetilkolin, sinir hücreleri arasındaki iletişimden sorumlu bir bileşiktir. Yaşla birlikte asetilkolin seviyeleri düşerek hafıza kaybına ve diğer beyinle ilgili sorunlara neden olabilir. Mavi çayın yapısında ise asetilkolin bulunmaktadır.
Yapılan bir çalışmada çıkan sonuçta mavi çayın düzenli kullanımının yaşa bağlı hafıza kaybını önleyebileceği, aynı şekilde çaydan elde edilen ekstraktın anksiyolitik, antidepresan, antikonvülsan ve antistres aktivitesine sahip olduğu bulunmuştur.
Anti-Diyabetik
Vücudumuz normalde kan glukozunu dengelemek için insülin üretir ancak diyabetli bireylerde bu süreç düzgün işlemez ve glukoz seviyeleri yüksek kalır. Araştırmalar renk değiştiren mavi çayın şeker hastaları için glukoz seviyelerini kontrol altında tutmada ve tip2 diyabetli bireylerde etkili olabileceğini vurgulamaktadır. Mavi çayın gıdalardan aşırı glikoz emilimini engellediği ve bu nedenle kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmaya yardımcı olabileceği savunulmaktadır.
Kalp Koruyucu
Kalp ve damar hastalıkları başta olmak üzere pek çok sağlık sorununa sebebiyet verebilen trigilserit yüksekliğinin toplumlarda görülme sıklığı da yüksektir. Mavi çay üzerine yapılan çalışmalarda hem çay tohumlarının hem de kök özütünün lipoprotein lipazın (LPL) aktivasyonu yoluyla trigliserid seviyelerini düşürdüğü ve İndüklenmiş hiperlipidemi üzerine yapılan bir diğer çalışmada ise total kolestrol seviyesini düşürücü etkileri sebebiyle bitkinin kardiyovasküler sağlık üzerinde bazı olumlu etkileri olabileceğini düşündürmektedir.
Anti-Hipertansif
Baş ağrısı, halsizlik, çarpıntı, aşırı terleme, kulaklarda uğultu hissi ve çınlama gibi belirtilerle karakterize olan hipertansiyon ya da bilinen adıyla yüksek tansiyon kalp hastalığı gibi ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet verebilecek tıbbi bir durumdur. Mavi çay bitkisi geleneksel tıpta diüretik yani idrar söktürücü olarak kullanılmıştır. Diüretik etkisi sebebiyle kan kütlesini azaltıcı ve bu sebeple tansiyon düşürücü etkisi olduğu belirtilmektedir.
Güvenliliği ve Toksisitesi
Yapılan çalışmalarda Mavi sarmaşık çayının 3000 mg / kg vücut ağırlığına kadar olan dozların önemli bir toksisiteye sebebiyet vermediği belirtilmiştir.
Mavi çayın bilinen herhangi bir yan etkisi bulunmamasına rağmen çayın aşırı tüketimi mide bulantısı ve ishale neden olabilmektedir. Hamile ve emziren kadınlara, doktorlarına danışılmadıkça içecek tüketmemeleri de tavsiye edilmektedir.
Mavi Çay Nasıl Yapılır?
- 4 -5 parça Mavi sarmaşık çiçeğine sıcak su ekleyin ve ısıyı korumak için bardağın üzerini kapatın.
- Birkaç dakika (yaklaşık 3-4) veya su derin bir mavi tonu olana kadar bekletin.
- Tatlandırmak için bal rengini değiştirmek için limon ilave edebilirsiniz.
- Köpürtülmüş süt ile birleştirerek mavi lattenizi hazırlayabilirsiniz.
Hiçbir bitki ya da çay tek başına mucize değildir. Bilim dünyasında yeni ilgi görmeye başlayan mavi sarmaşık çayının sağlık etkileri üzerine yapılan az sayıda çalışma vardır. Kesin sonuçlar için daha çok araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Geleneksel tıpta şifa amaçlı kullanılan mavi çayı günlük hayatınızda beslenmenize farklılık katmak amacıyla deneyebilirsiniz.
