Anne sütü, dünya çapında sağlık yetkilileri tarafından bebekler için tercih edilen beslenme kaynağı olarak kabul edilmektedir. İlk 6 ay boyunca bebeğin tüm gereksinimlerini karşılayabilecek içeriktedir. Büyüyen ve gelişen bebeğin artan enerji, vitamin ve mineral ihtiyaçlarının sadece anne sütüyle karşılamaya yetmemesi ile yeni bir süreç olan tamamlayıcı beslenme ya da yaygın kullanımıyla ek gıda dönemi başlar. Bu dönem hem bebek hem de ebeveynler için yeni ve özel bir deneyimin başlangıcıdır. Tamamlayıcı gıdalar hem beslenme hem de gelişimsel nedenlerden dolayı gereklidir ve bebeğin süt ile beslenmesinden aile besinlerine geçişi için bir ara basamak görevindedir. Tamamlayıcı beslenme geleneksel ve Blw yöntemi olarak iki şekilde uygulanmaktadır. Daha önceki yazımızda tamamlayıcı beslenmede yeni bir yöntem olan BLW ‘den bahsetmiştik bu yazımızda ise sizler için geleneksel yöntemin uygulanışı ve bebeğiniz için en uygun ek gıdalardan, bebeklerde ek gıdaya geçiş ne zaman ve nasıl olmalı konularından bahsedeceğiz.
Bebeklerde Ek Gıdaya Geçiş Ne Zaman Olmalı?
İlk 6 ay boyunca anne sütüyle ve/veya özel beslenme teşvik edilmektedir. Bebeklerin yaklaşık 4-6 aylıkken anne sütüne ek olarak tamamlayıcı gıdalara geçişi önerilmektedir. Genellikle 6. ay tavsiye edilmektedir. Çünkü bu yaştaki bebekler sütte bulunmayan demir ve çinko gibi ekstra besinlere ihtiyaç duymaya başlarlar. Bebeğiniz gelişimsel olarak katı yiyeceklere hazır olduğunda size işaretler verecektir. Bunları takip edip sağlık uzmanınızla görüşerek uygun şekilde ek gıdalara geçişi başlatabilirsiniz.
- Destekli ya da desteksiz şekilde dik oturabilmek
- Baş kontrolünü sağlayabilmesi
- Yiyeceklere ve yemek zamanınıza ilgi
- Yiyecekleri ağzına götürme ve çiğneme isteği
Bebeklerde Ek Gıdaya Geçiş Nasıl Olmalı?
6 Aylık Bebek Ek Gıdaya Geçiş
İlk tatlar, iyi beslenme alışkanlıklarını geliştirmek ve bebeğinizi çok çeşitli tatlara maruz bırakmak için önemlidir. Yeni yiyeceklerle oynamasına, dokunmasına ve tatmasına izin vererek bunu bebeğiniz için olumlu bir deneyim haline getirmeye çalışın ve bu sürecin tadını çıkarın. Bebeğiniz anne sütüyle beslendikten yaklaşık bir saat sonra (öğle ve akşam öğünü) ve çok yorgun olmadığında yemek denemek için genellikle iyi bir zamandır.
Tamamlayıcı beslenmede 3 gün kuralı önemlidir. Bir gıdayı tanıttıktan sonra 3 günlük süreç içinde bebekte herhangi bir ishal, kusma, döküntü sorunu yoksa denettiğiniz besini bebeğinizin öğününe dâhil edebilirsiniz. Her 3 günlük süreçte yeni ve tek besin denetebilirsiniz. Bu yöntem bebeğinizin alerjik reaksiyon gösterip göstermediğini fark etmeniz ve hangi gıdanın buna sebep olduğunu anlamanız açısından önerilmektedir.
Bu ayda bebeğe püre haline getirilen besinler verilmektedir. Pürenin kıvamı kaşık eğildiğinde dökülmeyecek yoğunlukta olmalıdır. Sebzeler eller yıkandıktan sonra uygun bir şekilde yıkanmalı haşlanmalı ve cam rende ile püre haline getirilmelidir. Cam rende besinlerin vitamin ve mineral kaybına uğramaması için önemlidir.
Genellikle ebeveynler meyve püresi ya da yoğurt ile ek gıdaya başlama eğilimindelerdir. Bebekler doğuştan tatlı tada eğilim göstermektedir ve meyveleri kabulü sebzelerden daha kolay olmaktadır. Yapılan çalışmalarda da kök bitkilerin bebekler tarafından daha iyi tolere edildiği gözlenmiştir. Bu sebeple bebeğinize ilk olarak havuç, patates, bal kabağı gibi kök besinleri deneterek ek gıda dönemine başlayabilirsiniz.
İlk 3 gün ikişer tatlı kaşığı arttırarak havuç püresi ile besledikten sonra dördüncü gün havuç püresine ek olarak patates püresini ekleyebilirsiniz. 9. gün iki kez çekilmiş hazırlanan kırmızı et 1 tatlı kaşığı olarak verilir,12. Gün meyve püresi, 15.gün tahıl kaynağı olarak pirinç (lapa), 18.gün mevsim sebzesi, 21. gün yoğurt, 24. gün tam buğday, çavdar, yulaf gibi tahıllardan bir ekmek verebilirsiniz. Süreç bu şekilde her 3 günde 1 yeni besinle devam etmektedir.
7.Ay
Yedinci aydan itibaren bebeğiniz daha pütürlü gıdaları tüketebilir. Artık Besinleri çatalla ezerek verebilirsiniz. 3 ana öğün ve sık emzirme önerilmektedir. Bu ayda ek gıda miktarı artık giderek artmaktadır.
9-12 Ay Arası
- aydan itibaren parmak besinlere geçiş yapabilirsiniz. Bu dönem bebeğinizin yavaş yavaş aile sofrasına geçtiği zamandır. Parmak besinler küçük parçalara kesilmiş şekilde hazırlanmalıdır.
12-24 Ay Arası
Bebeğiniz artık sizinle beraber aile sofrasında yiyebilir. Ona özel yemek hazırlamanıza gerek yoktur. 3 ana 2 ara öğün şeklinde beslenmesini sağlayabilirsiniz. 6.aydan itibaren yumurta az miktarda başlanmaktadır (ilk olarak yumurta sarısının 1/8’i şeklinde ve artarak devam eder).Yumurta beyazı alerjen etkide olabileceği için 8.-9. aylar arasında başlanır. Yumurtaya başladıktan sonra bir hafta içinde alerjik etkisini belirleyebilmek amacıyla yeni bir besine başlanmamalıdır Bebeğiniz 1 yaşından itibaren tam yumurta yiyebilir.
Uygun İlk Yiyecekler
- Yumuşak, pişmiş sebzeler
Havuç, patates, tatlı patates, balkabağı, kabak, brokoli gibi aynı zamanda mevsimine uygun sebzeler bebeğiniz için besleyicidir.
- Meyveler
Muz, mango, avokado, pişmiş armut veya elma, erik, şeftali gibi mevsimine uygun, bebeğin dönemine göre püre haline getirilmiş, ezilmiş veya atıştırmalık hazırlanmış meyveler bebeğiniz için vitamin, mineral ve antioksidan içerir.
- Tahıllar
Buğday, arpa, pirinç çavdar gibi uygun kıvamda püre haline getirilmiş tahıllar karbonhidrat içerikleri ile bebeğinizin artan enerji ihtiyacını karşılamada etkindir.
- Et, kümes hayvanları ve balık
Yumuşak, iyi pişirilmiş, kemiksiz hazırlanan et ürünleri bebeğinizin ihtiyacı olan protein, demir ve çinko gibi elementlerin gereksiniminin karşılanmasında önemlidir.
- Baklagiller
Fasulye, mercimek ve nohut gibi baklagiller protein, lif, vitamin ve mineraller açısından besleyici kaynaklardır ve bebeğiniz tüketebilir.
Kaçınılması Gereken Besinler
- Bal
Ciddi bir gıda zehirlenmesine sebep olan Botulizm riski taşıdığı için 12 aylıktan küçük bebeklere asla bal vermeyin.
- Az pişmiş yumurta
Salmonella riski nedeniyle bebeğinize iyi pişmiş (7-10dk) yumurta yedirmelisiniz. Yumurta sarısının dışında yeşil halka oluşmamalı ve yumurta sarısı sulu olmamalıdır.
- Pastörize edilmemiş süt ürünleri
Pastörizasyon işlemi süt ürünlerindeki patojen yani hastalık yapıcı bakterileri öldürmektedir. Bu nedenle pastörize edilmiş ürünler kullanılmalıdır. İlk yıl alerji riski nedeniyle inek sütünden kaçınmalısınız.
- Bütün kuruyemişler
Boğulma riski nedeniyle kuruyemişleri bebeğinize vermeyin. Ailede fındık fıstık gibi ürünlere alerji varsa ya da bebeğinizde herhangi bir gıdaya alerji çıktıysa bu ürünleri tanıtmadan önce sağlık uzmanınızda görüşün.
- Şekerli, tuzlu veya çok işlenmiş yiyecekler veya içecekler
Tamamlayıcı gıdalara tuz ve şeker eklenmemeli, şekerle tatlandırılmış içecekler verilmemelidir. Bunlar besin ögesi bakımından yetersizdir, şeker tüketimi bebeğiniz için ileride de olumsuz sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Özellikle şekerle tatlandırılmış içeceklerin tüketiminden kaçınmalısınız. Aile yemeklerine geçtiğinde de yemekler hazırlanırken tuz koymayın.
3 Yorum