Propolis Nedir, Faydaları Nelerdir?

Propolis, bitkilerin tomurcuklarından, iğne yapraklı ağaçlardan, gövde, yaprak ve salgılarından topladığı maddelerin tamamını, başlarında yer alan salgı bezlerinden salgıladıkları enzimlerle işleyip reçine benzeri bir ürün şeklinde üretilen üründür. Anti mikrobiyal ve antioksidan özelliği bulunan propolis arılar, bakteri ve mantar enfeksiyonlarına karşı içerisinde yaşadıkları kovanları korumak, peteklerinde ki hijyeni sağlamak, diğer hayvanların ve böceklerin kovana girişine engel olmak için kullanmaktadırlar. Sadece bununla da kalmayarak kovan içerisinde yer alan çatlakları onarmak, bal peteklerini güçlendirmek için de kullanılmaktadır. Propolisin faydaları konusuna değinmeden önce daha detaylı bilgi verelim…

Propolis Nedir?

Kovana koruyucu bir kanaldan girip çıkmaktadırlar. Bu sayede hem arıların kendi hijyeni, hem de kovanın hijyeni sağlanmış olur. Propolis Yunancada savunma ve giriş anlamlarına gelmektedir. Arıların kovanlarının güvenliğini aynı zamanda hijyenini sağlamak adına ürettiği reçinenin genel adıdır.

Çoğunlukla kendine has bir koku ve kahverengi görünümüne sahip olan bu reçine, arı poleninden farklıdır. Reçine, arı polenine kıyasla çok daha zengin bir içeriktedir. Uzun yıllardan beri tarih geçmişine bakıldığında da anlaşılacağı üzere insanlar tarafından enfeksiyonları tedavi etmek için ilaç olarak tüketilmektedir. Bu ilaç kullanımı üzerine günümüzde de pek çok araştırma ve geliştirme çalışması yapılmaya devam ediliyor. Çalışmalar insan sağlığına faydasının yanı sıra bölge bölge arılar tarafından toplanan bu reçinenin temel bileşenler açısından ayrılarak değerlendirildiğini de gösteriyor. Mevsimler arasında üretilen propolis içeriği belirgin bir fark olmadığını ve birbirine benzediğini de ortaya koymaktadır.

Bu reçine arıcılar arasında arı zamkı ya da Tirebolu şeklinde de anılmaktadır. Ürün arılar tarafından kovanın içerisindeki peteklerin temizliğini sağlamak, dışarıdan gelen mantar, böcek ve bakterilere karşı kovanı korumak, bal peteklerini onararak güçlendirmek için tercih edilir. Arılar bu reçineyi üretmek için iğne yapraklı ağaçlar başta olmak üzere sayısız bitkinin gövde, tomurcuk, yapraklarından topladığı maddeleri kendi ürettikleri salgı ile biyokimyasal değişime uğratmaları neticesinde elde ederler. Arıların üretmiş olduğu reçine, içerisinde bulundurduğu anti bakteriyel özelliği ile kovanın hijyen seviyesini artırmak ve kovanın savunmasını güçlendirmek için tercih edilir.

Genellikle koyu kahverengi olan propolisin rengi toplandığı alana göre kırmızı, şeffaf, yeşil, sarı renklerde de olabilmektedir. Oldukça zengin bir içeriğe sahiptir. Zengin içeriği ile tarih boyunca ilaç şeklinde kullanılmıştır. İnsanlar tarafından ilaç olarak kullanılması faydaların en büyüğüdür. Günümüzde propolis kullanımının sağlık üzerinde olumlu pek çok fayda yarattığına dair uzmanlar tarafından bilimsel çalışmalar yürütülmektedir. Peki, propolisin faydaları nelerdir?

Propolisin Faydaları Nelerdir?

Ürünün yararları saymakla bitmeyecek kadar çok sayıdadır. Polenden farklı olarak propolis’in içerisinde B1, B2, C, K vitaminlerinin yanı sıra bakır, çinko, kalsiyum, demir, sodyum, magnezyum ve potasyum gibi mineraller de bulunmaktadır. Mineraller açısından oldukça zengindir. İnsanlar tarafından kullanıldığı takdirde bakterilerin ve zararlı virüslerin yok edilmesine yardımcı olduğu da bilinmektedir. Çocuklar ve yetişkinler tarafından bağışıklık sistemini güçlendirmek amacıyla kullanılan bu doğal ürün hiçbir yan etki oluşturmaz. Anti oksidan ihtiyacının karşılanması için ve mantarlara karşı etkili olduğundan sıklıkla kullanılır. İşlenmiş olan propolisi sindirmek güçtür. Bal mumu ve benzeri bir madde ile karışık halde görülmektedir. Doğada yer alan reçinenin yaklaşık olarak yarısını bal mumu ya da benzeri madde oluşturur. Reçine benzeri besleyici kısmından ayrıştırılması zor ama bir o kadar da önemlidir. Propolis faydaları şu şekilde sıralanabilir;

• Propolisin faydaları içerisinde bulunan %50 oranında reçine, %10 oranında esansiyel, %30 oranında bal mumu, %5 oranında polen, %5 oranında mineral madde ve organik kalıntıları ile çok daha zengin hale gelmektedir. İçeriği bu denli zengin olan reçine türünün insan sağlığı üzerinde de sayısız faydası, yani olumlu etkisi saptanmıştır.
• Propolis faydaları, içeriğinin zenginliği ile doğru orantılı şekilde artış gösterir. Antiviral ve anti bakteriyel, aynı zamanda antienflamatuar ve antifungal içeriği ile farklı rahatsızlıklar için de tedavi edici ve önleyici etkisi mevcuttur.
• Bağışıklık sisteminin güçlenmesinde aktif rol oynar, içerisinde yer alan etanol ekstraktı iltihabı önler. Antifungal, anti bakteriyel, antiviral, antioksidan ve lokal anestezi gibi özellikleri içerisinde bulundurur.
• Cilt kanseri, meme kanseri, gırtlak kanseri, karaciğer kanseri ve yumurtalık kanserinde tedavi edici bir rol üstlenmektedir.
• İçerisinde yer alan bioflavonoidler sayesinde virüs türlerine karşı da etkin koruma sağlamaktadır.
• Bazı araştırmalara göre grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıkların iyileşmesine de yardımcı olmaktadır. Bu reçineyi diş macununa ekleyerek kullanmak mümkündür. Diş macununa ekleyerek kullanılan propolis faydaları ağızda bakteri oluşumunu azaltmaya yönelik olur. Aynı zamanda diş etlerinde ki rahatsızlıkları da iyileştirir.

Propolis ve Mide Rahatsızlıkları

Propolisin sağladığı yararlar arasında mide rahatsızlıkları da yer almaktadır. Ülseratif kolit, mide ve bağırsak kanserinin yanında gastrointestinal sistem hastalıklarına karşı sağlamış olduğu yüksek koruma ve bu hastalıkların tedavilerinde ki olumlu etkiler uzmanlar tarafından saptanmıştır. Mideye tam anlamıyla şifa kaynağı olan propolisin faydaları ile insan hayatını kolaylaştırmaktadır. Propolis mideyi olumlu yönde etkilediği için uzmanlar tarafından daha detaylı şekilde incelemeye alınmıştır, aynı zamanda propolis faydaları cilt üzerinde de etkilidir.

Cildi sıkılaştıran bu ürün dünya genelinde kullanılmaktadır. Keşfettikçe ortaya çıkan yararları uzmanların dikkat odağı halindedir. Sürekli olarak yeni çalışmalara katkı sağlayan bu ürün dertlerin devası olarak tıp dünyasında yerini alacaktır. Bazı ilaçların yapımında da kullanılarak faydalarını kanıtlamaktadır. Bütün ağız yaralarını ve uçukları da kısa sürede ortadan kaldırıp iyileştirmektedir. Uçuklar kolay kolay iyileşmez fakat propolis bu zorluğu yenerek problemleri çözer. Vücutta oluşan bütün derin yaralarda etki gösterir. Hücre yenileyici özelliği ağır basan ürün kısa süre zarfında derin yaraların bile üstesinden gelerek iyileşme sağlamaktadır. Cildi kusursuz hale getirmektedir.