Ergenlik Dönemindeki Gençlerle Nasıl İletişim Kurabiliriz?
“KAVGA ETMEDEN KONUŞMAK”
Ergenlik Dönemi. Hem bireyin kendisi hem de ailesi için soru işaretlerinin olduğu, korkulan bir dönem. Ergenlik döneminde ailelerin en sık dile getirdiği problem iletişim. Peki ergenlerle nasıl iletişim kurmalıyız?
Öncelikle bilmeliyiz ki ergenlik dönemi kimlik ve kişilik gelişimi için önemli bir dönemdir. Çocukluktan yetişkinliğe geçerken bazı sancılar yaşanabilir. Duygularda ani değişimler, öfke patlamaları sürecin normalidir diyebiliriz. Her yaşta olduğu gibi bu dönemdeki bireylerin de beklentisi anlaşılmaktır.
Ailelerin çoğu “Biz onu anlamaya çalışıyoruz, konuşmak istiyoruz. Ama ne zaman iletişim kurmaya çalışsak kavga ederken buluyoruz kendimizi. Bir yandan da korkuyoruz bize bir şey anlatmamasından. Acaba hayatında neler oluyor?” Ama bu dönemde ergenler iletişime kapalı olmak isteyebilir, konuşmaktan kaçınabilir. Aile de konuşmak ve konuşturmak adına zorladığında karşılıklı öfkenin ortaya çıktığı çatışmalar yaşanır. Çünkü konuşmalarda ortaya çıkan duygu en temelde iletişim değil, kızgınlıkların ifade edilmesidir.
Unutulmaması gereken bu dönemdeki bir genç bu yaşına kadar ailesinin fikirleri ve değerleri ile özdeşleşmişken şimdi kendine ait fikirler edinmeye başlar. Kendi düşünce dünyasını oluşturur ve fikirlerine önem verilmesine ihtiyaç duyar. Bir yanı hala korunmaya muhtaç bir çocukken bir yanı da yetişkinliğe adım atmıştır. Bu içsel çatışmanın içinde de duygusal karmaşa yaşaması normaldir. Bu nedenle ergenlik dönemindeki bir genç ile konuşurken akılda tutulması gereken ilk şey aktif bir şekilde dinlemek gerektiğidir. Özellikle de kendi düşüncelerini dile getirdiği konuşmalarda ilgiyle dinlemek, onun iletişimde kalmasını sağlayacaktır. Aslında her şeye karşı çıkan, isyankar olarak tanımlanan gençler kadar kendilerini ifade etmekten kaçınan, çevresini sorgulamayan gençler de gelişim dönemine göre problem yaşıyor diyebiliriz.
Peki bu dönemde sınırlar kalkmalı mı? Elbette aile çocuklarını tehlikelerden korumak isteyeceklerdir, bu nedenle de ailenin koyduğu sınırlar devam ettirilmelidir. Çünkü bu dönemdeki gençler içlerinde hem çocuk yanlarını hem de yetişkin yanlarını barındırırlar. Bu da davranışlarına yansır ve bazen olgun davranışlar gösterirken bazen de çocukça davranabilir.
Ergenlerle Nasıl İletişim Kurmalıyız? Kabaca maddelendirmek gerekirse;
- Mahremiyetine saygı gösterilmelidir.
- Her ne kadar ailenin fikirleri ile ters düşse de çatışmak ve eleştirmek yerine ilgiyle dinlenmelidir.
- İlgi alanları gözlemlenmeli ve başarıları övülmelidir. Kendisini tanımaya çalışan bir genç olduğu için aile de onu tanımak için çabalamalıdır.
- Hep birlikte keyif alarak yapılabilecek, ortak aktiviteler bulunmalı ve sık sık tekrarlanmalıdır. Böylece aradaki ilişki kuvvetlenir ve güven bağının güçlenmesi ile iletişim daha sağlıklı bir hal almış olur.
- Bu dönemde uyulması gereken kuralları ve sınırları birlikte oluşturun. Yetişkin tarafı kararları alırken rol almak isterken çocuk tarafı da güvende hissetmek için sınırlara ihtiyaç duyar. Ona da söz hakkı vererek kuralları birlikte belirlemek doğru olacaktır.
Çocuk ve Ergen Psikoloğu
