İçinde bulunduğumuz günler size de gece yarısından önce evine dönmek zorunda olan bir prensesin masalını hatırlattı mı? Onu ve at arabasının balkabağına dönüşme hikayesini… Peki balkabağının bizim hayatımızda yeri ve önemi nedir? Balkabağı faydaları ve besin değerleri konusuna biraz daha ayrıntılı bakalım.
Balkabağı Besin Değeri ve Kalorisi
Kabakgiller (Cucurbitaceae) familyasına ait balkabağı besin değeri şu şekildedir;
- A vitamini
- C vitamini
- E vitamini,
- B6 vitamini,
- potasyum,
- demir,
- pantotenik asit,
- riboflavin,
- folat,
- fosfordan zengin yüksek posalı bir meyvedir.
Vitamin ve minerallerden zengin olmasının yanı sıra düşük kalorili olmasıyla da beslenmemizde önemli yer tutar. Balkabağının %94’ü sudur. 100 g balkabağı yaklaşık 26 kkaloridir,1.1 g posa sağlar.
Balkabağı Faydaları Nelerdir?
- Yüksek antioksidan içeriği sayesinde savunma sisteminde önemli rol oynar.
Balkabağı Alfa-karoten, beta-karoten gibi antioksidanları yüksek oranda içerir. Bu karotenoidler ince barsak mukozları ve karaciğerde retinole dönüşerek A vitamini etkinliği gösterirler.
Beta karoten çeşitli kanser türlerine yakalanma riskini azaltmakta, astım ve kalp rahatsızlıklarına karşı koruyucu etki göstermekte ve yaşa bağlı makuler dejenarasyon riskinde düşüş sağlamaktadır.
Bir meta analiz çalışmasında betakaroten içeriği zengin bir diyetle prostat kanserinde tümörün baskılanması arasında pozitif ilişki bulunmuştur.
- İçeriğindeki zeaksantin pigmenti göz sağlığının korunmasında önemlidir.
- İçeriğindeki potasyum kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olur.
- A vitamini içeriği sayesinde cilt sağlığının korunmasında yardımcıdır. Besinlerde yağ asitleri ile esterleşmiş halde bulunan retinoidler, anti-enflamatuar steroidlerin yara iyileşmesi üzerindeki inhibitör etkilerini tersine çevirmede elzem rol oynarlar. Yara iyileşmesinin enflamatuar fazındaki rolüne ek olarak, retinoik asidin kolajen tip I ve fibronektin gibi hücre dışı matris bileşenlerinin üretimini artırdığı, keratinositlerin ve fibroblastların çoğalmasını artırdığı ve bozunan matriks metaloproteinazlarının seviyelerini düşürdüğü gösterilmiştir. A vitamini yara iyileşmesi üzerinde pozitif etkiye sahiptir. Aynı zamanda soğuk kış günlerinde kuruyan cildi nemlendirmek için kozmetik ürünlerine A vitamini eklemesi yapılmaktadır.
- C vitamini içeriği yüksektir, yapılan çalışmalarda C vitaminin kollajen sentezinde rol aldığı ortaya konmuştur. Kollajen, dokular arası bir proteindir. C vitamini enzim molekülündeki demiri indirgeyerek bu sentezde görev alır. Kollajen sentezinde destek olması cildin daha genç ve parlak görünmesini sağlar, cildi ultraviyole ışınlarının zararlı etkilerinden korur. Aynı zamanda serbest radikal hasarını azaltır.
- C vitamini bağışıklık sistemi için elzem bir vitamindir. Yapılan çalışmalarda antiviral etki gösterdiği ve plazma bağışıklık komplementlerini arttırıcı etki gösterdiği bulunmuştur.
- Posa içeriği sayesinde kan şekerinin düzenlenmesinde yardımcıdır. Çözünür posanın plazma glukozunu düşürücü etkisi bulunur. Mide boşalmasını geciktirdiği için uzun süre tokluk hissi verir. Obezite ve tip 2 diyabet gelişiminde koruyucu etkisi vardır.
- Çözünür posa kalın bağırsak florasını olumlu yönde değiştirerek zararlı bakterilerin çoğalmasını, bu bakterilerin karsinojenik etkisini azaltarak kalın bağırsak kanserinden korunmada yardımcı olur.
- Posa barsaklardan safra asitlerinin emilimini engelleyerek karaciğerde kolesterol sentezi için öncü ögelerin yoğunluğunu azaltarak kolesterol düşürücü etki göstermektedir. Kolesterol düzeyleri yüksek bir grupla yapılan çalışmada diyetlerine posa eklenen bireylerde kolesterol düzeylerinde düşüş sağlanmıştır. Posanın kardiyovaskuler hastalıklara karşı koruyucu etkisi bulunmaktadır.
- Besleyici, lifli ve yüksek su içeriğine sahip bir besin olması nedeniyle ağırlık kontrolü sağlamada etkilidir.
Özellikle bağışıklık sistemimizi güçlü tutmamız gereken şu günlerde balkabağını soframıza çeşitli tariflerle getirmeliyiz. Balkabağı mutfağımızda çorbalarda, tatlılarda, salatalarda, şekerli ve tuzlu tariflerde yer alabilmektedir. Aralık ayının birbirinden sağlıklı sebzelerini sofralarımızdan eksik etmeyelim, mevsiminde ve yerel beslenelim. Sağlıcakla kalın.
