Çocuk Resimleri Analizi ve Ortaya Çıkan Etkenler
Resim Analizi Nedir?
Resim analizi, çocuklarla danışmanlık yürüten uzmanların sıklıkla kullandığın bir iletişim dilidir. Çocuklar yaşları ve bilişsel düzeyleri itibariyle yaşadıkları sorunları ve içsel problemlerini yetişkinler gibi kolayca sözle ifade edemez ve açamazlar. Bunun nedeni; çocuğun yaşadığı bir durumu veya duygusunu nasıl ifade edeceğini bilmiyor olması olabileceği gibi bu durumu yok sayıp bastırmasından kaynaklanıyor olabilir. Bu tip durumlarda çocuklarla iletişim kurabilmek için karşılıklı anlayacağımız bir iletişim kanalı oluşturmamız gerekmektedir. Resim analizi ve oyun terapisi en yaygın kullanılan çocuklarla danışmanlık çeşitlerindendir. Çocuklar resim yaparak ve oyun oynayarak kendilerini kolayca ifade eder ve sorunlarını yansıtabilir.
Resim analiziyle çocuğun iç dünyasına dair birçok mesaj bulabilir; ruhsal durumu, ailesi, yaşadıkları, korkuları ve hayalleri hakkında ip uçları edinebiliriz. Daha önce fark edilemeyen birçok sorun resim analizi ile ortaya çıkarılarak tedavi/telafi edilebilir. Özellikle ebeveynlerin sorun olarak görmediği ama çocuk için bir sorun olarak içselleştirilmiş durumlar sonradan travmatik şekilde ortaya çıkabilir. Analiz, bu gibi durumların ortaya çıkmasını sağlar ve çocuktaki etkileri görebilmemize olanak tanır.
Her çocuk resim çizer. 2-4 yaş arası karalama dönemidir, bu dönemdeki çizimler anlamlı değildir bu nedenle analizi yapılamaz. 4 yaş ve sonrası çocukların resimlerinin analizi yapılabilir. 4-7 yaş arası şema öncesi dönem, 7-9 yaş arası şematik dönem, 9-12 yaş gerçekçilik dönemi, 12-14 yaş görünürde doğalcılık dönemi olarak adlandırılır.
Her dönemin kendine özgü özellikleri vardır ve resim analizinde her dönem için çocuğun gelişimi dikkate alınarak yorumlama yapılır. Tek bir resim ve figür çizimi ile analizi sonlandırmak ve yorum yapmak doğru değildir. Çocuğun daha önce çizdiği resimler, seans esnasında resim çizerken sergilediği tavırlar, yoğun olarak kullandığı renkler, silgi kullanma sıklığı gibi faktörlerin önemi büyüktür. Aynı zamanda çocuğun durumuna özgü resim testleri de kullanılabilir
Analiz Sonucu Ortaya Çıkan Etkenler
Resim analizi sonucu ortaya çıkan “olumsuz” psikolojik özelliği veya travmalarına örnekler:
- Güvensizlik
- Kıskançlık
- Hiperaktivite
- Cinsel kimlik karmaşası
- Ailede iletişim kopukluğu
- İlgi ve sevgi yoksunluğu
- Tuvalet ve alta kaçırma problemleri
- Sosyalleşme problemleri
- Taciz ve cinsel saldırı
- Yaşamak istememe/ölüm isteği