Diastasis Recti (Karın Kası Ayrılması)
Diastasis Recti Nedir?
Diastasis recti; karın kası ayrılması olarak bilinen bir sağlık sorunudur. Hem hamilelik hem de doğum sonrası dönemde kadınlarda sıkça görülmektedir. Cilt dokusundaki estetiğin bozulması, bebeğe bakım sırasında oluşan ağrılar ve diastaza bağlı olarak oluşan ikincil semptomlar kadının sağlığı üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir.
Diastasis Recti Nasıl Oluşur?
Karın ön ve yan duvarlarında yer alan kasların fasyal bağlantıları gövdenin orta hattında birleşerek linea alba olarak adlandırılan yapıyı oluşturur. Linea alba elastik bir bağ dokudur. Büyüyen bebeğin karın duvarına uyguladığı mekanik stresler, hormon değişiklikleri ya da doğumun mekanik stresi ile linea alba ve karın kasları esner. Orta hattan ayrılarak parantez halini alır. Bu durum diastasis recti olarak tanımlanmaktadır.
Diastaz gebeliğin son trimesterinde ve postpartum 6.haftadan sonra belirginleşmeye başlar.
Birey doğum sonrasında karında bir boşluk hissettiğinden, doğum sonrası geçmeyen ayva göbeğine sahip olduğundan şikayet eder. Ayrıca yerden bir eşya kaldırmaya çalıştığında ya da bebeğini kucağına almaya çalıştığında karında hissettiği fıtıklaşmadan bahseder.
Risk Faktörleri
- Çoklu gebelik
- Gebelik sayısının artışı
- Yüksek doğum ağırlığı
- Obezite
- Polihidramnios (amnion sıvısının normalden fazla olması)
- Hamilelik sonrası fit görünüme kavuşmak için yapılan yanlış egzersizler diastaz için risk faktörleri arasında sayılabilir.
Diastaz Nasıl Anlaşılır?
Diastasis recti tanısı konulabilmesi için; göbek deliği seviyesi, 4.5 cm altı ve üstünde bir ya da daha fazla noktada 2 cm’den büyük ayrılma veya bu bölgede karın kasının kasılmasıyla beraber gözle görülebilen şişkinlik olması gerekmektedir. Diastaz genellikle göbek deliği seviyesinde ve üstünde daha sık oluşur.
Diastasis recti ile karın kası fonksiyonlarını yeterince ve doğru şekilde yerine getiremez. Pelvis ve gövde stabilitesi, postür, vücut hareketliliği ve solunum bozulmaktadır. Bu değişimler bireyde sırt, bel ve pelvik ağrıya sebep olur.
Karın, bel, diyafram ve pelvik taban kasları birlikte uyum içinde çalışarak karın içi basıncı düzenler. Karın kaslarında görülen diastaz ile bu uyum bozulmaktadır. Basıncı sağlamak için diyafram ve pelvik taban kaslarına aşırı iş yükü ve stres biner. Pelvik taban kaslarının artan iş yükü ile ürogenital, boşaltım, sindirim ve kas iskelet sisteminde bozukluklar görülebilmektedir. İdrar ve dışkı kaçırma(üriner ve fekal inkontinans), pelvik organ prolapsı, kabızlık, kronik pelvik ağrı, ağrılı bağırsak hareketlerine zemin hazırlar.
Diastasis Recti Tedavisi
Diastaz cerrahi müdahale olmadan fizyoterapi uygulamaları ile tedavi edilebilmektedir.
Birey daha önce gebelik geçirmiş mi? Bu problemle karşılaşmış mı? Kaç çocuk sahibi, postürü nasıl, karındaki değişiklikler nasıl? Probleme eşlik eden başka semptomlar var mı? Gibi birçok parametrenin sorgulandığı bir değerlendirmeye alınır. Değerlendirmede ayrıca bireyin günlük hayatta neler yaptığı ve tedaviden neler beklediği öğrenilir. Detaylı değerlendirme sonrası kişiye özel bir tedavi programı oluşturulmakta ve tedaviye başlanmaktadır.
Bebeğin bakımı öncelik olduğu için anne tedavisini bazen erteleyebilmektedir. Fakat erken dönemde tedaviye başlamak tedavide olumlu dönüşün etkisini arttırmaktadır.